Pracownicy zatrudnienie na umowę o pracę mają możliwość wykorzystywania różnego rodzaj urlopów. Prawo do nich gwarantuje im Kodeks Pracy. To on też określa, na jakich zasadach i w jakim wymiarze obowiązuje urlop pracowniczy. Jednym z urlopów dla pracowników, które przewiduje Kodeks Pracy, są te okolicznościowe. Są one przydzielane ze względu na zachodzące życiowe sytuacji i udzielane na podstawie wypisanego przez pracownika wniosku. Pracodawca jest zobowiązany przez prawo do udzielania takiego urlopu. Zobacz, komu przysługuje urlop okolicznościowy.
Kto może wziąć urlop okolicznościowy?
Z urlopu okolicznościowego zgodnie z § 15 Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 15.05.1996 r. w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy – może skorzystać tylko pracownik, który jest zatrudniony na podstawie umowy o pracę. Oznacza to, że osoby zatrudnione w oparciu o umowy cywilno-prawne lub pracujące na samozatrudnieniu nie mogą skorzystać z tej formy urlopowej.
Ile trwa urlop okolicznościowy?
Długość urlopu okolicznościowego uzależniona jest od konkretnej sytuacji życiowej. Czas jego trwania ściśle reguluje wyżej podana ustawa. Określa ona, że urlop okolicznościowy w wymiarze 2 dni otrzymuje się w przypadku: ślubu, narodzenia dziecka, zgonu i pogrzebu małżonka, dziecka, ojca, matki, ojczyma lub macochy. Kodeks Pracy mówi również o jednodniowym urlopie okolicznościowym, który wykorzystuje się w przypadku: ślubu dziecka lub zgonu i pogrzebu, siostry, brata, teściowej, teścia, babki, dziadka lub inne osoby pozostające na utrzymaniu/ pod bezpośrednią opieką pracownika.
Wynagrodzenie za urlop okolicznościowy
Najczęściej pracownikowi przebywającemu na urlopie okolicznościowym przysługuje pełne wynagrodzenie za pracę. Oblicza się je na zasadach, które obowiązują przy ustalania wynagrodzenia za urlop wypoczynkowy z zaznaczeniem, że jego składniki ustalane w wysokości przeciętnej liczy się z miesiąca, w którym wykorzystywany jest urlop okolicznościowy.
Kiedy można wykorzystać urlop okolicznościowy?
Urlopu okolicznościowego nie trzeba wykorzystywać od razu w dniu danej sytuacji życiowej np. ślubu. Ważne jest jednak, aby czas odebrania dni wolnych był powiązany z tym wydarzeniem. Pracownicy, którym przysługuje dwudniowy urlop okolicznościowy, nie muszą wykorzystać na raz obydwóch dni – można wnioskować o ich rozdzielenie.
Urlop okolicznościowy a wypowiedzenie umowy o pracę
Urlop okolicznościowy przysługuje również pracownikom znajdującym się na wypowiedzeniu umowy o pracę. Jego celem jest umożliwienie wzięcia dni wolnych, które mają być przeznaczone na znalezienie nowego zatrudnienia np. rozmowy kwalifikacyjne. Tutaj Kodeksu Pracy mówi, że do 2 dni urlopu ma prawa osoba, której wypowiedzenie nie przekracza jednego miesiąca, czyli np. ta z dwutygodniowym okresem wypowiedzenia. 3 dni urlopu okolicznościowego może odebrać natomiast pracownik, którego okres wypędzenia wynosi trzy miesiące, a także który straci pracę w wyniku np. zwolnień grupowych.
Jak starać się o urlop okolicznościowy?
Urlop okolicznościowy nie jest automatycznie przydzielany przez pracodawcę. Aby go otrzymać, należy złożyć wniosek urlopowy. Wniosek ten musi zostać rozpatrzony pozytywnie – pracodawca nie może nie udzielić z własnej inicjatywy urlopu okolicznościowego. Może natomiast poprosić o udokumentowanie zdarzenia losowego np. dostarczenie aktu zgonu, narodzin czy ślubu.
